Gdy lata temu rozkochiwałem się w twórczości Gary’ego Numana, przede wszystkim za sprawą płyty „Pure”, nawet nie śmiałem marzyć, że taki dzień nadejdzie. Od początku podejrzewałem, że jeśli zechcę kiedykolwiek usłyszeć „Cars” cokolwiek z „Pure” na żywo, będę musiał opuścić granice ojczyzny. I to nawet nie do Czech czy Niemiec, a prawdopodobnie gdzieś na Wyspy, bo jeszcze do niedawna Gary rzadko kiedy koncertował poza domem. Dziś już może śpiewać „I am an American” i paradoksalnie w ramach promocji nowej płyty ogłosił największe europejskie tournee od lat. Byłem w autentycznym szoku, gdy dotarła do mnie informacja, że obejmie ono również Polskę.
Można było mieć trochę obaw. Pierwszy koncert Numana na ziemi piastowskiej przypadł na trasę promującą jego – jak wieść gminna niesie – najlepszą płytę od lat, „Splinter (Songs from a Broken Mind)”. A w takiej historycznej chwili chciałoby się czegoś więcej. Przez te ponad trzy dekady nazbierało się trochę zaległości, a tu ani kawałka z „Exile”, ani z „Jagged”, zaledwie dwa z „Pure”, że o jakichkolwiek rodzynkach z lat osiemdziesiątych, typu „Voix” albo „My Breathing”, nie wspomnę. A przecież w tym roku trzydzieste urodziny płyty „Berserker”. Dwa tygodnie temu minęła trzydziesta rocznica śmierci Paula Gardinera (basisty z czasów Tubeway Army i pierwszych solowych płyt Gary’ego) i byłaby wspaniała okazja, żeby Numan uczcił pamięć kolegi i zaśpiewał „Stormtrooper in Drag” – tak jak czynił dwadzieścia lat temu. Nic z tych rzeczy: „Splinter” zdominował setlistę, reszta to już tak naprawdę tylko nieśmiertelne klasyki z „The Pleasure Principle” i okolic.
Ale nawet nie wiem, czy to jeszcze może być zarzut. Choć ostatniej płyty Numana trochę się poczepiałem, wczorajszy wieczór udowodnił mi, że to wymarzony materiał na koncerty. I chyba dopiero w takiej formie wreszcie go doceniłem. Natomiast samo ułożenie utworów to istny przebłysk geniuszu – dramaturgia budowana była po mistrzowsku. Gdy Gary przywitał się już właściwym „I Am Dust”, tak jak wita się na „Splinter”, i pozwolił nam zaśpiewać nabierające nowego znaczenia słowa „We are yours, we’re waiting for you”, od razu przeszedł do kultowego „Metal”. Oczywiście w uwspółcześnionej, mroczniejszej wersji. Potem znowuż świeżynka, „Everything Comes Down to This”, w którym żywcem wyciągnięte z „The Pleasure Principle” syntezatory spotykają Fentonowskie „wiercenie” – i jakie to robi wrażenie na żywo (jeszcze w towarzystwie szalejących stroboskopów)! A potem znowu klasyka, „Films”, i choć kawałki dzieli przeszło ćwierć wieku, pasują do siebie idealnie. Sceneria, plan, aktorzy – I like everything.
Gdy wybrzmiał jeden z najefektowniejszych kawałków na ostatniej płycie, złowrogo wyszeptany „Here in the Black”, Numan sięgnął wreszcie po inny krążek i porwał wszystkich do szaleństwa singlowym „The Fall” z „Dead Son Rising”. Chwila oddechu w majestatycznym „The Calling”, który nie stracił na żywo nic a nic ze swojej rozbudowanej aranżacji, a podniosła syntezatorowa część pod koniec była już zapowiedzią kolejnego utworu – rozpoczętego wydłużonym intrem „Down in the Park”, gdzie nawet gitarzysta pozwolił sobie potańcować na scenie. Następnie chyba najbardziej refleksyjny moment koncertu: kameralny i rozdzierający serce jak najlepsze fragmenty „Pure” „Lost”. Po takiej dawce smutku trzeba było obudzić publikę czymś naprawdę wyjątkowym – i kolejny raz Gary pokazał, że doskonale wie, jak kontrastować nastroje. „Cars”, na to przecież czekaliśmy wszyscy. Największe błogosławieństwo, ale chyba i przekleństwo kariery Numana. Ale i publiczność traktuje ten ponadczasowy przebój z przymrużeniem oka: ktoś przez pół koncertu krzyczał „samochody!”, ktoś inny wyśpiewał całą piosenkę, ograniczając się do powtarzania „here in my car”. Co nie zmienia faktu, że obok tego mrużenia oczu niemal każdy miał banana na twarzy.
Dochodzimy do największej bolączki warszawskiego koncertu. Zaraz po „Cars” Numan zagrał prawdopodobnie swój drugi najbardziej lubiany kawałek – zwłaszcza przez tych fanów, którzy załapali się dopiero na drugą połowę jego twórczości, czyli de facto: większość zebranych tego wieczora w Palladium (choć na marginesie dodam, że „doroślejsza” gwardia też miała niezłą reprezentację). I to był moment, kiedy mogliśmy się przekonać, jak wiele straciliśmy na tym, że Gary przyjechał dopiero teraz. Jak boski byłby to koncert jakieś dziesięć lat wcześniej. Bo jeśli ktoś w Palladium nie krzyczał razem z Garym na całe gardło „hey bitch, this is what you are: purified, sanctified, sacrificed!”, to naprawdę przegrał życie. Chociażby za ten jeden kawałek będę pamiętał ten wieczór do swojego własnego „my last day”. Nic już nie zrobiło takiego wrażenia: ani „Splinter”, ani „We’re the Unforgiven”, ani tym bardziej „When the Sky Bleeds, He Will Come” (czemu nie „Big Noise Transmission”…). Do życia wróciłem dopiero na „Love Hurt Bleed” – ten przebój ostatniego krążka znowu rozniósł cały klub. Wszyscy już czuliśmy, że to powoli koniec… Niestety, drugi kawałek z „Pure”, wieńczący podstawowy set „A Prayer for the Unborn”, zwyczajowo zaprezentowano w remiksie Andy’ego Graya, do którego chyba już nigdy się nie przekonam. Odziera ten utwór ze wszystkich emocji, które tak wzruszają w oryginalnej wersji – ale może na koncerty faktycznie to bardziej pasuje?
Bisowy powrót to przede wszystkim nostalgiczna wycieczka w przeszłość, ale już nie do „The Pleasure Principle”. Wpierw największy hit z „Telekon”, czyli taneczny „I Die: You Die”. Następnie nieśmiertelne „Are 'Friends’ Electric?”, przy którym znowu mieliśmy okazję dać głos. A na zakończenie, jakże by inaczej, „My Last Day”. W wersji live utwierdziłem się tylko w przekonaniu, że dramatyczna końcówka tego utworu to jedna z najbardziej magicznych rzeczy, jakie Numan stworzył w całym swoim dorobku. Spokojnie może pełnić rolę jego osobistego „Hurt”. Gdy wybrzmiały ostatnie dźwięki (na których na scenie został już tylko Ade Fenton), zrobiło się naprawdę smutno. Chciałoby się co najmniej drugie tyle.
Co mogę dodać? Choć już grubo po pięćdziesiątce, Gary to wciąż istna sceniczna bestia: rzuca się, stroi srogie miny, dyryguje tłumem, prawie że kopuluje ze statywem mikrofonu albo po prostu się go wiesza – widać, że całe życie spędził na scenie. Konferansjerkę ograniczył do podziękowań, ale publiczność sama wiedziała, kiedy klaskać i krzyczeć, była też polska flaga z podziękowaniami. Chyba pierwszy raz w mojej koncertowej historii mogę nawet pochwalić dobór utworów, które puszczano w Palladium przed rozpoczęciem występu: leciały same industrialne klasyki Nine Inch Nails, Ministry, a nawet Davida Bowiego i Björk (a po koncercie poleciało jeszcze „I Feel You” Depechów). Pozwalały wczuć się w klimat przy braku jakichkolwiek supportów – ale tego wieczoru i tak nic ani nikt nie byłby mi w stanie popsuć.
Warto wspomnieć, co sam Gary zatweetował po koncercie:
Poland was amazing. Absolutely amazing. Best crowd of the tour BY FAR. Can’t wait to come back. Thank you 🙂 GN http://t.co/1R83fMGqht
— Gary Numan Official (@numanofficial) luty 20, 2014
To co, może jakaś trasa poświęcona „Pure” w przyszłym roku? W końcu będzie piętnaście lat od premiery.
PS Więcej fantastycznych fot u jak zwykle nieocenionego Radka Zawadzkiego.
Podobało się? Rozważ postawienie mi kawy!
Dzięki za komentarz po koncertowy!
Generalnie można by się przyczepić faktu, że wielu utworów nie zagrał które są bezcenne dla fanów Numanizmu, trzeba by zorganizować festiwal kilku dniowy GN aby nakarmić się jego dorobkiem 🙂 Dla mnie najważniejszy jest fakt że zagrał na naszej miedzy! Obserwując progres muzyczny w krajach zachodnich, w pewnym momencie wpisałem naszą ojczyznę na listę krajów trzeciego świata i zarzekałem się że tego tupu estetyka jaką reprezentuje GN zagra u nas w okolicach mojej banalnej starości a do tego czasu GN pewnie kopnie w kalendarz. A tu niespodzianka, załapałem się za jego życia 🙂 Cieszy mnie fakt że publika nie zawiodła, ludziska wiedzieli po co przyszli…Pozdrówki dla nich!
Pomijając już całą imprezę, muszę dodać sentencję; Palladium akustycznie zdecydowanie lepiej zabrzmiało niż będąc w Listopadzie na koncercie GN w Roundhouse w Londynie – tam nagłośnienie wokalu było porażką, coś nabroili. Pzdr!
Na początku miesiąca Fieldsi, teraz Gary. Odhaczam kolejne legendy, których wcześniej nie widziałem na żywo :). A Numan był absolutnie genialny.
Tylko trochę szkoda, że setlista koncentrowała się na skrajnych wycinkach jego twórczości. Z jednej strony kawałki sprzed 30 lat, z drugiej strony Splinter i Dead Son Rising. Zdecydowanie brakowało _czegokolwiek_ z Exile i Jagged. Chętnie wygrałbym życie jeszcze bardziej krzycząc spod sceny np. „Disciples, dark angels / This is Dominion Day!” 😉
No ale poza tym fantastyczny występ. I chyba też przekonam się do Splinter, w wydaniu „na żywo” – nawet na pewno.
Dzięki za recenzję!
Co tu dużo pisać, wciąż jestem w szoku. Ale trudno się dziwić, czekałam na ten koncert…30 lat. Też nie wierzyłam, że zobaczę kiedyś Gary’ego na żywo. A jednak marzenia się spełniają. Trudno dodać coś więcej, koncert był fantastyczny, a Gary na scenie jest niesamowity!
Co do setlisty, też chciałabym usłyszeć jeszcze wiele innych utworów (np. coś z „Exile”), ale koncert musiałby trwać parę godzin 🙂
Miałam pewne obawy co do publiki, bo Gary nigdy nie był u nas popularny. Szkoda, że nie przyszło trochę więcej ludzi. Ale ci którzy przyszli wiedzieli po co, jak napisał kolega wyżej. Atmosfera była wspaniała!!
Mam cichą nadzieję, że to nie był ostatni koncert Gary’ego w naszym kraju.
Pozdrawiam 🙂
Dzięki za fantastyczną recenzję… Prawie się rozpłakałem bo o koncercie dowiedziałem się dzień po, a fanem Gazzy jestem od 1980 roku… tak tak 🙂 Bardzo lubię jego gwoździano-postindustrialne wcielenie, któremu jest wierny od lat, choć mam też słabość do wcześniejszych wcieleń.. rozumiem jednak, że na dzisiejszych koncertach raczej nie usłyszę niczego z Dance czy mojej ukochanej The Fury..Mógłby chociaż zostawic Call Out the Dogs :)) Dziwi mnie brak numerów z Exile – jednej z najlepszych o ile nie najlepszej jego płyty z lat 90-tych.. Cieszy fakt, że dalej daje czadu… no i dorobił się pozycji klasyka gatunku, łącznie z szacunem u amerykańskich gangsta-raperów;)
No cóż… jeżeli wróci na kolejne koncerty to już mu na pewno nie odpuszczę:))
Haha, wreszcie ktoś poza mną, kto lubi The Fury 🙂 No cóż, wymarzona setlista to byłoby: http://www.discogs.com/Gary-Numan-Machine-Music-Live/release/5175394 Pozdrawiam!